Vorige week stond in sportknowhowxl.nl een interessant artikel van Erik Scherder over de lobby die in Den Haag op gang gekomen is om bewegingsarmoede te bestrijden. Deze lobby is door corona verder aangewakkerd. Tien jaar geleden publiceerde de WHO al artikelen over de pandemie ‘chronische bewegingsarmoede’. Het is namelijk aangetoond dat miljoenen mensen overlijden aan ziekten gerelateerd aan een inactieve leefstijl zoals diabetes type 2, hart- en vaatziekten en obesitas. Een inactieve leefstijl verzwakt het afweersysteem waardoor een virale infectie zoals COVID-19 ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken.
In deze column staan een aantal opmerkelijke en interessante uitspraken die ik je niet wil onthouden:
- Internationaal blijkt het ontbreken van samenwerking tussen verschillende ministeries één van de (hoofd)oorzaken voor de mislukte bestrijding van bewegingsarmoede te zijn. De oplossing is een structureel, interdepartementaal en bij voorkeur evidence-based landelijk programma te ontwikkelen. Dit programma moet intersectoraal worden uitgevoerd, kunnen rekenen op voldoende financiële ondersteuning en op de uitvoering moet toezicht worden gehouden.
- Om te komen tot een integrale aanpak tegen de pandemie bewegingsarmoede is het nodig dat verschillende departementen met elkaar samenwerken om tot een landelijke aanpak te komen. Een dergelijke aanpak betekent dat vanuit het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) samenwerking tot stand moet komen met andere beleidsterreinen zoals infrastructuur, onderwijs, zorg, kinderopvang, recreatie en vele andere sectoren.
- Ook het betrekken van burgerinitiatieven is belangrijk; zo ontstaat een inclusieve, actieve maatschappij. Volgens deze onderzoekers moet het beleid op nationaal en lokaal niveau versterkt worden om te komen tot uitdagende publieke voorzieningen. Deze voorzieningen moeten erop gericht zijn dat scholen, zorginstellingen, sport- en recreatiefaciliteiten, werkplekken en huisvesting mensen uitnodigen te gaan bewegen, in en rondom de gebouwen (Okely et al., 2018).
Uniek overleg
Hieruit blijkt wel hoe belangrijk samenwerking is. Heel goed dus dat op 7 juli 2020 een uniek overleg heeft plaatsgevonden tussen een afvaardiging van de vijf departementen Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Financiën en Infrastructuur en Waterstaat samen met vertegenwoordigers uit de wetenschap en de sportbranche. Het doel is om in april 2021 met een plan te komen dat de bewegingsarmoede in Nederland definitief zal aanpakken.
Limburgse samenwerking
Prettige bijkomstigheid is dat het Provinciale collegeakkoord Limburg ook de ambitie uitspreekt om verbindingen te leggen tussen de verschillende departementen en thema’s. Sport, bewegen en gezondheid is in mijn optiek één van de verbindende factoren.
Ook de lokale sportakkoorden bieden kansen als nieuw platform waar onderwijs, sport en commercieel (on)georganiseerde sport dichter bij elkaar worden gebracht.
En 16 samenwerkende Zuid-Limburgse gemeenten zetten via Bureau Trendbreuk volop in op preventie. Zo zal de nieuwe de JOGG-aanpak 2.0. Jongeren Op Gezond Gewicht, een bijdrage leveren aan de lokale en regionale sport, onderwijs en zorgnetwerken. Buurtsportcoaches en JOGG-regisseurs zullen samen optrekken om gezamenlijk uitvoering te geven aan activiteiten op het gebied van sport, bewegen, gezondheid en actieve leefstijl.
Gezamenlijke strijd
Interdepartementale samenwerking op Nationaal, Provinciaal en lokaal niveau. Vitaliteit en gezondheid moet een breed gedragen coalitie- of collegeprogramma worden. Alleen door gezamenlijk beleid en uitvoering kunnen we de strijd met deze nieuwe pandemie aangaan.
Jack Opgenoord