Dat de impact van corona op de samenleving groot is, staat vast. Maar welke invloed heeft de pandemie op sportverenigingen in Limburg? Om dit in kaart te brengen, zette Huis voor de Sport Limburg in december 2020 –net voor de 2de lockdown- een enquête uit onder Limburgse sportverenigingen. Hierop kregen we 72 reacties.
Afname aantal leden dat komt sporten
Uit de enquête blijkt dat verenigingen duidelijk merken dat mensen zich aan de coronamaatregelen houden: bijna driekwart van de verenigingen zegt een grote afname te zien in het aantal leden dat op de accommodatie komt sporten. Bij 28% van de verenigingen sportten afgelopen december al helemaal geen leden meer. De start van de 2de lockdown op 15 december –met als gevolg gesloten sportclubs- heeft weinig effect op die resultaten, aangezien op dat moment al meer dan 80% van de resultaten binnen was. Jack Opgenoord, Directeur Huis voor de Sport Limburg: “Natuurlijk is het goed dat mensen zich aan de maatregelen houden. Daartegenover staat dat als mensen niet meer op de club sporten dat een enorm effect op zowel de sportclub als de fysieke en emotionele gemoedstoestand heeft. Een enorm dilemma.”
Tekst loopt door onder afbeelding
Klik op afbeelding om te vergroten
Betrokkenheid bij de vereniging
Het niet kunnen sporten op de club is ook van invloed op de betrokkenheid van de leden: 38% van de verenigingen merkt dat de betrokkenheid minder is. Zo reageert een vereniging: “Over de sociale aspecten van het vereniging–zijn, maak ik me enorme zorgen. Is de onderlinge samenhang nog wel zo groot na de tijd van besmettingsgevaar? Hebben de leden nog wel zin om te sporten en vrijwilligerswerk te doen na zo’n lange tijd niets doen?” Gelukkig merkt 43% geen verandering en meldt 13% juist meer betrokkenheid bij de leden. Via online communicatie zoals nieuwsbrieven, Microsoft Teams en social media proberen veel clubs het contact met hun leden te behouden. Ook zagen ze elkaar nog op gepaste afstand bij de vereniging.
Afname ledenaantal in toekomst
Wel verwacht bijna de helft van de verenigingen (47%) dat het ledenaantal als gevolg van de coronamaatregelen gaat afnemen. Een badmintonclub zegt: “Doordat er geen omkleedvoorzieningen zijn en alleen enkelspel is toegestaan, is de opkomst lager. Hierdoor ontstaat een neerwaartse spiraal. Inmiddels heeft al 10% van de leden het lidmaatschap beëindigd.” Dit was nog voor de 2de lockdown. Opgenoord: “Een afname van het ledenaantal kan de toekomst van verenigingen in gevaar brengen. Vooral omdat veel verenigingen al voor corona met een teruglopend ledenaantal en dus ook met teruglopende inkomsten te maken hadden. Een belangrijke oproep aan leden: blijf solidair aan je club.”
Jack Opgenoord: “Blijf solidair aan je club!”
Financiële gevolgen
De financiële gevolgen van de coronacrisis zijn groot voor verenigingen. Ze lopen verschillende inkomsten mis. Zo geeft 58% aan geen of minder contributie inkomsten te hebben, 44% mist inkomsten uit de horeca, 53% mist sponsorgelden en 50% loopt inkomsten mis doordat er geen evenementen meer worden georganiseerd. Slechts 13% geeft aan geen inkomsten mis te lopen. De verwachting is dat door de 2de lockdown deze resultaten en vooruitzichten nog slechter zijn.
Uit de enquête blijkt dat 90% van de clubs op de hoogte is van compensatieregelingen. 58% heeft er daadwerkelijk gebruik van gemaakt. 3 clubs (4%) geven aan dat ze ook van de arbeidstijdkorting gebruik gaan maken of hebben gemaakt. 18 clubs (25%) hoeven hier geen gebruik van te maken, maar voor het grootste aantal (71%) is dit niet van toepassing.
De vraag of het boekjaar 2020 positief kan worden afgesloten, beantwoordde 44% van de verenigingen met ‘nee’. 15 verenigingen wisten nog niet of ze zwarte cijfers konden schrijven, 25 clubs sloten het boekjaar positief af. Ondanks de misgelopen inkomsten verwacht gelukkig 67% van de verenigingen dat ze aan hun betalingsverplichtingen kunnen blijven voldoen. 4% verwacht dat ze binnen 3 maanden niet meer alle rekeningen kunnen betalen, 19% verwacht dat dat op een later tijdstip alsnog gebeurt. Opgenoord: “Clubs lopen enorm veel inkomsten mis. De reden dat zij toch aan hun betaalverplichtingen kunnen voldoen, is dat gemeenten veelal coulant met de betaalverplichtingen omgaan. Daarnaast hebben veel leden hun contributie al voldaan voor het lopende sportseizoen. De vraag is wat de huidige verlenging van de lockdown doet met het enthousiasme van de leden om lid te blijven van de sportclub?”
Voldoende bestuurskracht
Hoewel veel verenigingen het moeilijk hebben, geeft maar liefst 74% aan dat de club voldoende bestuurskracht heeft om met de situatie om te gaan. Slechts 7% heeft onvoldoende bestuurskracht en 19% weet niet of het voldoende is.
Maatschappelijke rol blijft behouden
En ondanks dat 30% van de verenigingen zich serieuze of ernstige zorgen maakt over de toekomst van de club denken maar liefst 65 van de 72 verenigingen in 2021 hun maatschappelijke rol te kunnen vervullen. 41 verenigingen geven daarbij wel aan dat de focus enkel op de kernactiviteiten ligt.
Kansen in de coronacrisis
Het merendeel van de verenigingen ziet geen kansen in de coronaperiode. Een enkele vereniging gaat aan de slag met werk dat doorgaans blijft liggen of zoekt een actieve samenwerking met een andere club.
Samenwerking andere sportorganisaties
Verenigingen hebben het eerste halfjaar van de coronacrisis nauwelijks de samenwerking met andere sportorganisaties gezocht. 55 clubs (76%) zochten geen samenwerking op; 13 clubs (18%) deden dat wel. 4 clubs gaven aan het antwoord niet te weten.
“Ik hoop op welke steun dan ook!”
Benodigde hulp
Welke hulp verenigingen de komende periode het hardst nodig hebben, is duidelijk: tegemoetkoming in de kosten. 57% van de verenigingen geeft dit aan. Daarna volgt met 29% ‘ondersteuning en behoud van (bestuurs)leden’, met 29 % ‘nieuwe toekomstvisie ontwikkelen’ en 17% heeft behoefte aan hulp bij samenwerking met andere organisaties. Zo zegt een voetbalclub: ”We moeten ons op de eerste plaats focussen op onze kernactiviteit voetballen. Maar we ontkomen niet aan uitbreiding van ons sportaanbod. Verder zullen we blijven zoeken naar mogelijkheden van multifunctioneel gebruik van onze accommodatie.”
En een tennisclub antwoordt: “Samenwerking met tennisclubs in de regio om bijvoorbeeld jeugdcompetitie op te starten, zodat de jeugd toch competitie kan spelen. Maar ook voor senioren de mogelijkheden verruimen om met 1 ledenpas bij meerdere clubs te spelen.” Ook Huis voor de Sport Limburg denkt dat er met samenwerking veel te winnen valt. Of zoals een club het bondig samenvatte: “Ik hoop op welke steun dan ook!”
Klik op afbeelding om interview Jack Opgenoord bij L1mburg Centraal te bekijken
